Program tegorocznej imprezy:

Program eksperymentów

Tegoroczna impreza za temat przewodni wzięła sobie eksperymentowanie z dawnymi technikami obróbki żywności. Zamierzamy wędzić, suszyć, smażyć, piec i bawić się z jedzeniem na tyle sposobów ile to tylko będzie możliwe. W ramach eksperymentów można wypróbować bardzo wiele technik, między innymi:

• robienie omletów bez patelni i innych naczyń. Ciasto omletowe należy zwyczajnie wylać na gorący popiół w miejscu w którym paliło się ognisko i nakryć go żarem 
• zbieranie soku z brzozy oraz sporządzanie napoju na bazie gotowanej wody brzozowej i sosnowych młodych igieł 
• wykorzystanie jaj gdy nie mamy do dyspozycji naczynia do ich ugotowania czyli zapiekanie jajek w mchu na ognisku, pieczenie jajek bezpośrednio w żarze po wcześniejszym odcięciu około centymetra górnej końcówki aby jajko nie pękło, jajka można również zakopać w popiele pod ogniskiem - ziemia ma wilgoć więc jajka się mniej więcej gotują 
• pieczenie w dole z rozgrzanymi kamieniami. Suche kamienie (najlepiej dość spore) należy rozgrzać do bardzo wysokiej temperatury i wrzucić do doła o głębokości około pół metra. Na wierzch kładziemy mięso, które dodatkowo można zawinąć w liście. Całość zarzucamy gorącymi kamieniami, potem robimy kratownicę z patyków i kładziemy na nią np. duże liście tak aby ziemia którą wszystko zasypujemy nie spadała na mięso. Całość pozostawiamy w jamie przez kilka godzin i konsumujemy. W dole można również gotować. W tym celu należy przed zakopywaniem doła pozostawić w nim pionowo wbity dość gruby patyk. Po zasypaniu patyk wyjmujemy i w dół wlewamy po trochu wodę 
• Żar z ogniska w którym rozgrzewaliśmy kamienie wykorzystujemy do upieczenia chleba. Mieszamy wodę, mleko i mąkę w garnku, dodajemy odrobinę zakwasu albo drożdży i całość zostawiamy aż wyrośnie. Później w rzeczonym garnku całość wkładamy w drugi większy garnek podkładając 3 kamienie na dnie garnka większego, tak by mniejszy nie miał bezpośredniej styczności z jego dnem. Całość przykrywamy i na godzinę dokładnie zakopujemy w żarze 
• druga metoda pieczenia polegająca na położeniu ciasta na desce pod kątem przy ogniu i obracaniu całości co czas jakiś 
• wykorzystanie desek zamiast patelni do pieczenia mięsa 
• pieczenie mięsa lub ryb na specjalnie skonstruowanym z kilku patyków ruszcie 
• użycie mchu zamiast patelni do pieczenia ryb i mięsa. Mięso/ryby należy ułożyć pomiędzy 2 warstwami grubego świeżego mchu, najlepiej torfowca 
• pałka wodna jako uniwersalny posiłek w dziczy o ile uda się nam rzeczoną pałkę zebrać - jedzenie na surowo, pieczona, gotowana a nawet robienie chleba podróżnego. Kłącza pałki wodnej można utłuc w dużym moździerzu oddzielając płyn od włókien, płyn należy podgrzać (można na słońcu bez gotowania) powstaje naturalny kleisty kleik o kolorze szarym. Jak się go wysuszy otrzymujemy naturalny chleb podróżny bez gotowania, smażenia itd. zwyczajnie metodą odparowania płynu 
• obrabianie mięsa/ryb o ile uda się rzeczone dostać w formie niepatroszonej z całym dobrodziejstwem inwentarza 
• smażenie różnych rzeczy na rozgrzanych płaskich suchych kamieniach 
• jeśli się uda to gotowanie w skórze (przy pomocy rozgrzanych kamieni) i żołądku (dzięki nadziewaniu), pieczenie ryb w całości - delikatnie należy zdjąć skórę bez rozcinania wcześniejszego brzucha. Ryba wisi pionowo na gałęzi, za płetwy za skrzelowe na sznurku, nacięcie dookoła ryby za tymi płetwami i kawałeczek po kawałeczku ściąga się skórę jak prezerwatywę aż do ogona, potem się patroszy, napycha nadzieniem i ponownie nakłada skórę, związując łykiem. Całość układamy w małym rowku i przykrywamy warstwą ziemi i popiołu a potem nakładamy na to żar i zostawiamy na godzinę. Dzięki zakopaniu skóra się nie przypali a ryba się zrobi w sosie własnym 
• wędzenie mięsa 
• suszenie mięsa w improwizowanej suszarni wykonanej z rusztowania odpowiedniej wysokości stojącego nad ogniskiem, pokrytego od góry lekką i przepuszczalną warstwą np. liści. Dzięki temu ogień daje ciepło lecz dym się ulatnia i mięso suszy się zamiast wędzić. Mięso do suszenia musi być jak najchudsze i pocięte w długie bardzo cieniutkie plastry. Suszenie trwa minimum kilka dni więc suszarnię uruchomimy już w piątek albo nawet w czwartek. Mięso posypać należy solą dla odpędzenia much, do ognia można wrzucić zielony jałowiec do smaku 
• użycie niecodziennych prostych narzędzi do obróbki żywności np. muszla może być używana jak tarka po zrobieniu w niej dziury patykiem, mięso można dzielić kijem bez użycia noża, co nie pozostawia śladów na szkielecie, używanie do oprawiania narzędzi krzemiennych zamiast metalowych, do wyciągania mięsa ryby można użyć muszel małży zamiast łyżki 
• jedzenie młodych pokrzyw :) Można je ugotować, ale znacznie łatwiej jest zwyczajnie ją podpiec nad ogniem, co niszczy jej kolce 
• przygotowanie żołędzi. Najpierw je zbieramy, najlepiej jesienią (choć czy koniecznie?). Potem tłuczemy aby rozbić skorupki i suszymy przy ogniu. Po wysuszeniu tłuczemy na mąkę. Wsadzamy wszystko do worka, a worek do strumienia na kilka dni celem wypłukania tainy. Można potem zamiast robić z niego placki zwyczajnie wrzucić kilka rozgrzanych kamieni do kosza i potrząsać 
• można również przyrządzić orzechy laskowe. Robimy niewielkie zagłębienie w ziemi i wypełniamy je piaskiem, piasek szybciej się nagrzewa i lepiej trzyma ciepło niż ziemia, sypiemy orzechy i zasypujemy pisakiem, potem na tym rozpalamy ognisko dające dużo żaru, czyli z małych gałęzi głównie, orzechy rozbijamy kładąc tępą stronę na czymś twardym i uderzając w czubek, dzięki czemu nie niszczymy orzecha w środku 
• przygotowanie różnych polowych sposobów zawieszania nad ogniem kotłów itd. Eksperymentalne sprawdzenie które rozwiązania są najbardziej stabilne i uniwersalne 
• prymitywne techniki łowieckie - robienie pułapek na małe zwierzęta, sideł, haczyków na ryby z materiałów naturalnych, wabików na ryby, a jak czas pozwoli to może i prymitywnej broni łowieckiej 
• techniki rozpalania ognia - hubka i krzesiwo, metoda łuku ogniowego, świder ręczny - o ile uda się komuś opanować technikę. Zasady przygotowywania ogniska, wykorzystanie naturalnych materiałów do rozpałki itd.
  

Inne elementy programu

• Warsztaty rzemieślnicze i zielarskie - jakie dokładnie to zależeć będzie od osób które się pojawią. Na pewno obróbka drewna, hafciarstwo, szycie, zielarstwo, być może tkactwo, wykonywanie plecaków podróżnych metodami historycznymi, Jeśli się uda to warsztaty muzyczne, garncarstwo  wyplatanie sznurów 
• Elementem stałym będzie dużo historycznego jedzenia, które będzie dostępne na zimno przez cały czas oraz posiłki serwowane na gorąco przygotowane według historycznych receptur i w miarę możliwości z prawdziwych wiejskich produktów. Nie robimy ściemy - stawiamy na urozmaicenie i autentyzm 
• Zamierzamy przeprowadzić całą masę konkursów wszelakich - część z nagrodami, a część zwyczajnie dla wspomagania wesołości :) Planowany jest turniej Kubb i Hnefatafla, rzuty oszczepem, turniej łuczniczy, strzelanie z procy sznurowej i procy drzewcowej, konkurencja łupania orzeszka narzędziami niestandardowymi, konkurs sag opiewających najzabawniejsze wpadki życiowe, konkurs min głupich, zmagania śpiewaków , konkurs na najlepszy dowcip utrzymany w realiach epoki, pojedynek na słowa w wersji improwizowanej, konkurs na najdziwniejszy taniec, igła w stogu siana, rzut jajem w parach, jedzenie cebuli na czas i na ilość, rzut palem na odległość, piłka baronka, konkurs mokrego giezła i wiele innych 
• Jak bogi dadzą, a na to się zanosi, tym razem zawitają do nas również muzykanci. 
• Będzie dostępna sauna - Wspólne życie obozowe 
• Obrządek pogański ku czci bóstw wiosennych  związanych 21 marca (sobota) w okolicach południa

Tekst: Wojciech Celiński